ஸ்ரீ புருஷ ஸூக்தம்

ஸ்ரீ புருஷ  ஸூக்தம்

(தைத்ரீயாரண்யகம், மூன்றாவது ப்ரச்னம்)

முதல் அனுவாகம்

ஓம் ஸஹஸ்ரஸீர்ஷா புருஷ:
ஸஹஸ்ராக்ஷ: ஸஹஸ்ரபாத் ஸபூமிம்
விஸ்வதோ வ்ருத்வா அத்யதிஷஅடத்தஸாங்குலம்
புருஷ ஏவேத ஸர்வம் யத்பூதம் யச்ச பவ்யம்
உதாம் ருதத்வஸ்யேஸான: யதந்நேனாதிரோஹதி
ஏதாவானஸ்ய மஹிமா அதோ ஜ்யாயஸ்ச புருஷ:

பாதோ - ஸ்ய விஸ்வாபூதானி த்ரிபாதஸ்யாம்ருதம் திவி
த்ரிபாதூர்த்வ உதைத் புருஷ: பாதோ ஸ்யேஹா பவாத் புன:
ததோ விஷ்வங் வ்யக்ராமத் ஸாஸனானஸனே அபி தஸ்மாத்
விராடஜாயத விராஜோ அதி பூருஷ: ஸ ஜாதோ அத்யரிச்யத
பஸ்சாத்பூமிமதோ புர:

யத்புருஷேண ஹவிஷா தேவா யஜ்ஞமதன்வத வஸந்தோ
அஸ்யஸீதாஜ்யம் க்ரீஷ்ம இத்ம: ஸரத்தவி: ஸப்தாஸ்யாஸன்
பரிதய: த்ரி: ஸப்த ஸமித: க்ருதா: தேவா யத்யஜ்ஞம் தன்வானா
அபத்னன் புருஷம் பஸும் தம் யஜ்ஞம் பர்ஹிஷி ப்ரௌக்ஷன்
புருஷம் ஜாதமக்ரத:

தேன தேவா அயஜந்த ஸாத்யா ருஷாயஸ்ச யே தஸ்மாத்
யஜ்ஞாத் ஸர்வஹுத: ஸம்ப்ருதம் ப்ருஷதாஜ்யம்
பஸூஸ்தாஸ் சக்ரே வாயவ்யான் ஆரண்யான் க்ராம்யாஸ்ச யே
தஸ்மாத் யஜ்ஞாத் ஸர்வஹுத: ருச: ஸாமானி ஜஜ்ஞிரே சந்தாஸி
ஜஜ்ஞிரே தஸ்மாத் யஜுஸ்தஸ்மாதஜாயத

தஸ்மா தஸ்வா அஜாயந்த யே கே சோபயாதத: காவோ ஹ
ஜஜ்ஞிரே தஸ்மாத் தஸ்மாத்-ஜாதா அஜாவய: யத் புருஷம் வ்யதது:
கதிதா வ்யகல்பயன் முகம் கிமஸ்ய கௌ பாஹூ காவூரூ
பாதாவுச்யேதே ப்ராஹ்மணோ ஸ்ய முகமாஸீத் பாஹூ
ராஜன்ய: க்ருத:

ஊரூ ததஸ்ய யத்வைஸ்ய: பத்ப்யா ஸூத்ரோ அஜாயத
சந்த்ரமா மனஸோ ஜாத: சக்ஷா: ஸூர்யோ அஜாயத
முகாதிந்த்ரஸ்-சாக்னிஸ்ச ப்ராணாத்-வாயு-ரஜாயத நாப்யா
ஆஸீதந்தரிக்ஷம் ஸீர்ஷ்ணோ த்யௌ: ஸமவர்த்தத பத்ப்யாம்
பூமிர்- திஸ: ஸ்ரோத்ராத் ததா லோகா அகல்பயன்

வேதாஹமேதம் புருஷம் மஹாந்தம் ஆதித்ய வர்ணம் தமஸஸ்து
பாரே ஸர்வாணி ரூபாணி விசித்ய தீர: நாமானி க்ருத்வா பிவதன்
யதாஸ்தே தாதா புரஸ்தாத்-யளுதாஜஹார ஸக்ர: ப்ரவித்வான்
ப்ரதிஸஸ்சதஸ்ர: தமேவம் வித்வானம்ருத இஹ பவதி நான்ய: பந்தா
அயனாய வித்யதே யஜ்ஞேன யஜ்ஞ-மயஜந்த தேவா: தானி
தர்மாணி ப்ரதமான்யாஸன் தே ஹ நாகம் மஹிமான: ஸசந்தே பத்ர
பூர்வே ஸாத்யா ஸந்தி தேவா:

இரண்டாம் அனுவாகம்

அத்ப்ய: ஸம்பூத: ப்ருதிவ்யை ரஸாச்ச விஸ்வகர்மண: ஸமவர்த்ததாதி
தஸ்ய த்வஷ்டா விததத் ரூபமேதி தத் புருஷஸ்ய விஸ்வ-மாஜான
மக்ரே வேதாஹமேதம் புருஷம் மஹாந்தம் ஆதித்ய வர்ணம் தமஸ:
பரஸ்தாத் தமேவம் வித்வானம்ருத இஹ பவதி நான்ய: பந்தா
வித்யதே யனாய ப்ரஜாபதிஸ்சரதி கர்பே அந்த: அஜாயமானோ
பஹுதா விஜாயதே

தஸ்ய தீரா: பரிஜாநந்தி யோனிம் மரீசீனாம் பதமிச்சந்தி வேதஸ:
யோ தேவேப்ய ஆதபதி யோ தேவானாம் புரோஹித: பூர்வோ யோ
தேவேப்யோ ஜாத: நமோ ருசாய ப்ராஹ்மயே ருசம் ப்ராஹ்மம் ஜனயந்த:
தேவா அக்ரே ததப்ருவன் யஸ்த்வைவம் ப்ராஹ்மணோ வித்யாத்
தஸ்ய தேவா அஸன் வஸே ஹ்ரீஸ்ச தே லக்ஷ்மீஸ்ச பத்ன்யௌ
அஹோ ராத்ரே பார்ஸ்வே நக்ஷத்ராணி ரூபம் அஸ்விநௌ வ்யாத்தம்
இஷ்டம் மனிஷாண அமும் மனிஷாண
ஸர்வம் மனிஷாண

ஓம் ஸாந்தி: ஸாந்தி: ஸாந்தி: